sobota, 25 marca 2017

Zwójka zieloneczka (Tortrix viridana) - tak jakby dębowa szarańcza

Zwójka zieloneczka - imago
Autor: Kurt Kulac CC-BY-SA-2.5 and GNU FDL
Zwójka zieloneczka to niepozorny - jak sama nazwa wskazuje zielony - motyl z rodziny zwójkowatych, którą w naszej rodzimej entomofaunie reprezentuje aż 452 gatunków, co klasyfikuje ją jako najbardziej zróżnicowaną gatunkową rodzinę motyli w Polsce. Mniej chlubny jest fakt, że sporą część stanowią gatunki, uznawane przez człowieka za szkodniki upraw i lasów.
Jaja zwójki zieloneczki
Autor: Hannes Lemme, Bugwood.org, ,  Attribution 3.0 Unported (CC BY 3.0)

Pozory mylą

Ot mały zielony motylek o rozpiętości skrzydeł w zakresie 1,8-2,3 cm. Dorosłe osobniki, żyją bardzo krótko - około 5-7 dni. Samiec różni się od samicy. Samica zwójki posiada żółtawozieloną głowę, tułów i skrzydła I pary, z kolei samiec ma jaskrawozieloną głowę, tułów i skrzydła I pary, za skrzydła drugiej pary są szarobrunatne. 
Samica składa białe jaja parami, w skupiskach, zabezpieczone substancją kitową. Wykluwają się z nich jasnozielone larwy z czarnobrunatną głową i brodawkami tegoż samego koloru na całym ciele.
Larwa zwójki zieloneczki
Autor: Hannes Lemme, Bugwood.org, Attribution 3.0 United States (CC BY 3.0 US)
Zanim z larwy powstanie zwiewny motylek, w cyklu rozwojowym, pojawia się czarna poczwarka o długości do 1 cm.

Dlaczego zwójka zieloneczka to szkodnik?

Tortrix viridana pupa
Poczwarka zwójki zieloneczki
Autor:Fabio Stergulc, Università di Udine, Bugwood.org, CC BY 3.0
Jak już wyżej wspomniano, po kopulacji samica składa jaja parami na gałązkach, w ich rozwidleniach czy u nasady liści. Zabezpieczone tzw. kitem jaja zimują. Wykluwają się z nich larwy - na przełomie kwietnia i maja, które wgryzają się w łuski pączków dębu. W przypadku ich braku opuszczają się niżej na produkowanej przez siebie nici - ułatwia ona również przemieszczanie się jej z wiatrem. Po pierwszym przepoczwarzeniu larwa nadal żeruje w pączku drzewa, nie mniej zdarzają się przypadki, iż zaczyna żywić się również liśćmi dębu. Starsze osobniki preferują wyłącznie liście dębowe przy czym zdarzają się przypadki, że zwójka zieloneczka w postaci larwalnej żeruje na liściach innych drzew.
Po 3 tygodniach żerowania - które przejawia się przerzedzeniem i zwijaniem liści dębu, dochodzi do ostatecznej metamorfozy trwającej 14 dni. Cykl zamyka się wraz z wykluciem nowego pokolenia motyli.
Zwójka zieloneczka jest bardzo niebezpiecznym szkodnikiem dębów, ponieważ przy masowej gradacji doprowadza do gołożeru, czyli całkowitego bądź prawie całkowitego pozbawienia drzewa bądź innej rośliny z liści.
Na całe szczęście zwójka ma wielu wrogów. Są nimi oczywiście ptaki owadożerne, pasożyty zwójki z rzędu muchówek i błonkoskrzydłych, a także owadzie drapieżniki takie jak pierwomrówka łagodna (Formica fusca), omarlica czterokropkowa (Dendroxena quadrimaculata) czy tęcznik liszkarz (Calosoma sycophanta).

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz